Πρόταση προγράμματος ανάπτυξης και αναθέρμανσης της οικονομίας

Σχέδιο εργασίας για διάλογο και απόφαση.

Η ομάδα τεκμηρίωσης των στόχων του ενιαίου Δήμου στο νησί της Κω, καταθέτει το συγκεκριμένο κείμενο εργασίας στο οποίο περιλαμβάνονται οι κατευθυντήριες θέσεις, πάνω στις οποίες θα στηριχθούν οι τομεακές επιτροπές εργασίας και οι πολίτες που θα ήθελαν να συμμετάσχουν στον διάλογο, για να εξειδικευτούν οι στόχοι και τα πρώτα βήματα του νέου Δήμου. Η ομάδα εργασίας εντόπισε τα προβλήματα που υπάρχουν στο νησί. Προσδιόρισε τους άξονες για την αντιμετώπιση τους. Ανέλυσε τα περιθώρια των δυνατοτήτων που θα έχει ο ενιαίος Δήμος, σύμφωνα με το σημερινό θεσμικό πλαίσιο και καθόρισε τις γενικές δράσεις που απαιτούνται για την έξοδο από την κρίση. Το κείμενο εργασίας είναι πολιτικό κείμενο. Είναι η βάση πάνω στην οποία θα πρέπει να στηριχθούμε. Από όλους μας εξαρτάται η επιτυχία του διαλόγου και κυρίως του αποτελέσματος. Προσωπικά πιστεύω ότι έχουμε τις δυνατότητες και τις δυνάμεις να επιτύχουμε.

Κώστας Καΐσερλης.


Κείμενο εργασίας για διάλογο και απόφαση

Πρόταση προγράμματος ανάπτυξης και αναθέρμανσης της οικονομίας

Τα προβλήματα, η ευκαιρία και η πρόκληση

Από τις μέχρι σήμερα μελέτες και εκθέσεις που αφορούν στην οικονομία του νησιού και την κατάσταση κυρίως των τουριστικών επιχειρήσεων προκύπτει ότι η τουριστική βιομηχανία μας βρίσκεται στο στάδιο της στασιμότητας με ενδείξεις πτωτικών τάσεων.
Παράλληλα οι αναλύσεις της κατάστασης που προέρχονται από τις μελέτες και τις εισηγήσεις των φορέων και επαγγελματιών του νησιού εστιάζουν την προσοχή τους στα φαινόμενα της συνεχούς και εντεινόμενης οικονομικής κρίσης στις οικογενειακές επιχειρήσεις του τουριστικού και οικοδομικού κλάδου.

Οι βασικές αιτίες, εστιάζουν το πρόβλημα στο γερασμένο προϊόν, στην υπερπροσφορά, στον ανταγωνισμό από αναδυόμενες τουριστικά περιοχές και στον τρόπο λειτουργίας των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων.

Οι αρνητικές αυτές τάσεις εκφράζονται από την εκτεταμένη και σε μεγάλα ποσοστά ανεργία νέων επιστημόνων και επαγγελματιών που οφείλεται αφενός στην τοπική οικονομική κρίση και αφετέρου στο ανύπαρκτο μακροπρόθεσμο και σταθερό πρόγραμμα ανάπτυξης, η ύπαρξη του οποίου θα παρείχε την δυνατότητα επαγγελματικών προσανατολισμών.

Η αντιμετώπιση των δύο αυτών βασικών προβλημάτων, συνήθως αντιμετωπίζεται από τις τοπικές αρχές και την κεντρική διοίκηση αποσπασματικά και πολλές φορές ευκαιριακά. Στις περισσότερες περιπτώσεις γνώμονας είναι η κάλυψη των αναγκών σωστής διαβίωσης ή έργων που δεν οδηγούν στην λύση των δύο αυτών μεγάλων προβλημάτων.

Μπροστά σ’ αυτή την πραγματικότητα η δημιουργία ενός Δήμου στο νησί με την κατάργηση των τεσσάρων τοπικών αρχών (τρεις Δήμοι και το Επαρχείο) προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία αναθεώρησης των προσανατολισμών και των δραστηριοτήτων των Δήμων.

Η δημιουργία μιας τοπικής εξουσίας σε όλο το νησί είναι μια μεγάλη πρόκληση. Ένας ενιαίος φορέας τοπικής αυτοδιοίκησης για όλο το νησί θα μπορεί να αναλάβει τον κύριο ρόλο στην επίλυση των τοπικών προβλημάτων.

Αυτή η νέα τοπική εξουσία δεν θα πρέπει να κινηθεί στα πρότυπα των παλιών μικρών Δήμων.

Οι νέοι στόχοι θα είναι αυτοί που θα καθορίσουν την μορφή, τις λειτουργίες και τις υπηρεσίες του νέου ενιαίου Δήμου της Κω.

Τα προβλήματα που έχουμε απαιτούν ένα νέο ρόλο του ενιαίου Δήμου.

Από τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι ο προσδιορισμός των στόχων του νέου Δήμου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να προσαρμοστεί ανάλογα η νέα οργάνωση και δομή του.

Η δημιουργία ενός νέου οργανισμού εκ των πραγμάτων αποτελεί ευκαιρία και πρόκληση.

Δύο στόχοι που απαντούν στα κύρια προβλήματα του νησιού.

Η άμεση αναθέρμανση της οικονομίας των οικογενειακών επιχειρήσεων είναι ο πρώτος βραχυπρόθεσμος στόχος που μπορεί να απαντήσει στη συνεχώς διογκούμενη σύνθλιψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Η υποστήριξη της οικονομίας στηρίζεται σε δύο μεγάλους τομείς δράσεων:

Ο ένας σχετίζεται με τα προγράμματα και τον όγκο των δημοσίων επενδύσεων και ο άλλος με τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα.

Εκ των πραγμάτων η άνθιση της οικονομίας είναι προϋπόθεση εφαρμογής των κοινωνικών προγραμμάτων, της παιδείας και της υγείας.

Το πρόγραμμα ανάπτυξης του νησιού θα πρέπει να περιλαμβάνει δράσεις με βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα για την προγράμματος αναθέρμανση της οικονομίας διότι η συνέχιση της ύφεσης θα έχει τραγικές συνέπειες για τις επιχειρήσεις.

Είναι σίγουρο ότι πολλές από αυτές θα βρεθούν στο περιθώριο με αποτέλεσμα τη συσσώρευση και άλλων προβλημάτων που αφορούν την ανεργία κυρίως ανθρώπων μέσης ηλικίας.

Παράλληλα θα πρέπει να καταρτισθεί ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα ανάπτυξης με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον μιας δεκαετίας που σε συνδυασμό με το ταχύρρυθμο πρόγραμμα αναθέρμανσης της οικονομίας θα προσφέρει τη δυνατότητα σε νέους επιστήμονες και επαγγελματίες να προσανατολιστούν επαγγελματικά, να επιμορφωθούν και να επενδύσουν με την προοπτική ότι αυτό που κάνουν έχει σταθερότητα και είναι ενταγμένο σε ένα συνολικό και επίσημο αναπτυξιακό σχεδιασμό για την περιοχή δραστηριότητας τους.
Το μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό πρόγραμμα είναι η απάντηση στο πρόβλημα της εκτεταμένης ανεργίας των νέων.

Η έλλειψη ενός τέτοιου προγράμματος δημιουργεί συνθήκες ανεργίας, ημιαπασχόλησης και ετεροαπασχόλησης.

Νέος Ενιαίος Δήμος νήσου ΚΩ - Όργανο σχεδιασμού και υλοποίησης προγραμμάτων ανάπτυξης

Για την υλοποίηση του προγράμματος ανάπτυξης θα πρέπει να υπάρχει ένα ισχυρό όργανο σχεδιασμού και υλοποίησης.

Από την αρχή θα πρέπει να γίνει απόλυτα ξεκάθαρο ότι το όργανο σχεδιασμού και υλοποίησης των δράσεων προγράμματος, των άμεσων και των μακροπρόθεσμων, θα είναι ο νέος Δήμος.

Μέχρι σήμερα τα προγράμματα αναθέρμανσης της οικονομίας και ανάπτυξης αποτελούν ευθύνη της κεντρικής διοίκησης.

Γι’ αυτό και η απόφαση οι δύο αυτές μεγάλες δράσεις να στηριχθούν από έναν οργανισμό αυτοδιοίκησης προϋποθέτει τα εξής :

α) Γνώση της κατάστασης και των δυνατοτήτων του Δήμου.

β) Γνώση των περιθωρίων υποστήριξης που θα προσφέρει η κεντρική διοίκηση και άλλοι οργανισμοί.

γ) Τεκμηριωμένες και σωστές στοχεύσεις και δράσεις και πάνω από όλα

δ) Συναίνεση, συμφωνία και συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού.

Υφιστάμενη κατάσταση και δυνατότητες των τριών Δήμων.

Από τα στοιχεία που συγκεντρώνονται προκύπτει ότι το υπόλοιπο των γενικών εσόδων των Δήμων μετά την αφαίρεση των λειτουργικών δαπανών τους ανέρχεται στο ποσό των 3.000.000 ευρώ περίπου ετήσια που διατίθενται για έργα αναπλάσεων, οδοποιίες, πολιτιστικά και αθλητικά, μελέτες κ.α.

Προκύπτει επίσης ότι στο υπαλληλικό προσωπικό τους παρουσιάζεται έλλειμμα μόνο σε επιστημονικά και εξειδικευμένα στελέχη.

Η ολοκλήρωση της ανάλυσης και της πλήρους τεκμηρίωσης των δεδομένων που γίνεται από στελέχη των τριών Δήμων θα επιτρέψει την ακριβή προσέγγιση της διοικητικής και οικονομικής τους κατάστασης

Τα βασικά προβλήματα αφορούν κυρίως τα σχέδια πόλης και τις αποχετεύσεις.

Περιθώρια υποστήριξης προγράμματος από άλλες αρχές

Τα ουσιαστικά στηρίγματα σε έργα ανάπτυξης, στην παρούσα περίοδο και μέχρι το 2013 είναι τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και οι αρμοδιότητες, υπηρεσίες και πόροι που θα μεταβιβαστούν από την Νομαρχία στον νέο Δήμο. (πολεοδομία, εμπόριο, βιομηχανίες, πρωτογενής τομέας, υγειονομικές υπηρεσίες, επαρχιακοί δρόμοι, κατασκευή σχολείων)

Η οικονομική κρίση δεν θα επιτρέψει την διάθεση σημαντικών πόρων από τις δημόσιες επενδύσεις για την κατασκευή έργων και δεν είναι τυχαία η θεσμοθέτηση των ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) που στην ουσία είναι ένας κρυφός δανεισμός του Δημοσίου μέσω ιδιωτών και τραπεζών.

Η οικονομική κρίση και η ανεργία των νέων σε όλη τη χώρα επιβεβαιώνει την αδυναμία της κεντρικής διοίκησης να δώσει λύσεις στα ίδια προβλήματα που έχει και η Κως

Τομείς και δράσεις προγράμματος ανάπτυξης.

Οι βασικοί άξονες του προγράμματος ανάπτυξης είναι :
Άξονας 1 : Ανταγωνιστικότητα

Μέτρο 1.1 Αναθέρμανση οικοδομικού κλάδου

Μέτρο 1.2 Αναζωογόνηση τουριστικών καταλυμάτων

Μέτρο 1.3 Αναζωογόνηση λοιπών επιχειρήσεων (εμπορίου, της εστίασης, της αναψυχής και της διασκέδασης)

Άξονας 2 : Περιβάλλον

Άξονας 3 : Κατάρτιση - Εκπαίδευση

Άξονας 4 : Νέες τεχνολογίες

Σε κάθε άξονα συμπεριλαμβάνονται βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες δράσεις.

Δύο είναι τα εργαλεία που θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε :

Το πρώτο είναι η αξιοποίηση των ίδιων πόρων και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Το δεύτερο είναι οι δικές μας δυνάμεις με την προώθηση μελετών και έργων με αυτεπιστασία για την αξιοποίηση του ανθρώπινου ντόπιου δυναμικού.

Δευτερευόντως και μετά την κατάθεση του πακέτου των δράσεων θα κληθεί η κεντρική διοίκηση να συμφωνήσει στα ποσά της δικής της χρηματοδότησης και στις θεσμικές αλλαγές που απαιτούνται.Ενδεικτικά οι δράσεις που προτείνονται είναι :

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Άξονας 1 : Ανταγωνιστικότητα

Άξονας 1.1 Αναθέρμανση οικοδομικού κλάδου

Δράση 1.1.1 Κατασκευή του νέου νοσοκομείου, των νέων φυλακών, του δικαστικού μεγάρου και των νέων σχολικών συγκροτημάτων με αυτεπιστασία, με ίδια χρηματοδότηση από δανεισμό και συμφωνία σταδιακής αποπληρωμής από το δημόσιο και ολοκλήρωση των έργων εντός τετραετίας.Δράση 1.1.2

Κατασκευή λιμενικών έργων και Μαρινών με ένταξη τους στον αναπτυξιακό νόμο. Κατασκευή εντός της τετραετίας.

Δράση 1.1.3 Ανασκαφές για την ανάδειξη και αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Κω. (ανάδειξη πολιτιστικών αγαθών)Δράση 1.1.4

Ολοκλήρωση των μελετών σχεδίων πόλης και αναθεώρησης και των πράξεων εφαρμογής από ίδιους πόρους και δανεισμό, με αυτεπιστασία και εντός τριετίας.(Για την ανάθεση των ανωτέρω σε μελετητικά γραφεία θα απαιτηθούν 8.000.000 ευρώ και ακαθόριστος χρόνος. Με την πρόταση μας θα απαιτηθούν 3.000.000 ευρώ και θα απασχοληθούν τουλάχιστον 30 νέοι επιστήμονες οι οποίοι θα αποκτήσουν και τεχνογνωσία)

Άξονας 1.2 Αναζωογόνηση τουριστικών καταλυμάτων

Δράση 1.2.1 Κατάθεση και υλοποίηση ολοκληρωμένης πρότασης αναβάθμισης τουριστικών περιοχών (Κεφάλου, Καρδάμαινας, Τιγκακίου, Μαστιχαρίου, Μαρμαρίου, Ζιάς) για την στήριξη των οικογενειακών επιχειρήσεων με την συμμετοχή του Δήμου και ένταξη τους στον αναπτυξιακό νόμο.
Δράση 1.2.2 Κατάθεση ολοκληρωμένης πρότασης δημιουργίας συνεργατικών δράσεων προβολής και πώλησης τουριστικών προϊόντων μέσω διαδικτύου και ένταξη τους στα προγράμματα της κοινωνίας της πληροφορίας.

Άξονας 1.3 Αναζωογόνηση λοιπών επιχειρήσεων (εμπορίου, της εστίασης, της αναψυχής και της διασκέδασης)

Δράση 1.3.1 Σύνταξη μελέτης αναβάθμισης των υπηρεσιών, συνεργατικών δράσεων, προβολής και πώλησης.

Δράση 1.3.2 Αναβάθμιση γεωγραφικών ενοτήτων παροχής ποιοτικών υπηρεσιών και δημιουργίας σύγχρονων χώρων προσέλκυσης τουριστών. Συνεργασία με Δήμο. Οικονομική και θεσμική υποστήριξη.

* Άξονας 2 : Περιβάλλον

Δράση 2.1 Κατασκευή και λειτουργία του συνόλου των εγκαταστάσεων επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων.

Δράση 2.2 Δημιουργία κέντρου ελέγχου της ρύπανσης και της ποιότητας των ποτών και των τροφίμων. Απόκτηση τεχνογνωσίας. Πώληση υπηρεσιών στον Αιγαιακό χώρο. Δράση 2.2

Κατασκευή και λειτουργία χώρων και διαδρομών προσέλκυσης αναψυχής και διασκέδασης των τουριστών.Δράση

2.3 Χωροθέτηση και ανάπτυξη δράσεων του πρωτογενή τομέα παραγωγής προϊόντων, μεταποίησης και εμπορίας.

* Άξονας 3 : Κατάρτιση - Εκπαίδευση

Δράση 3.1 Δημιουργία και λειτουργία Σχολής κατάρτισης και επιμόρφωσης στελεχών τοπικής αυτοδιοίκησης : παροχής πολεοδομικών υπηρεσιών, εφαρμογών gis και στελεχών παροχής οικονομικών και κοινωνικών πληροφοριών(?).

Δράση 3.2 Προγράμματα κατάρτισης για τη βελτίωση παροχής υπηρεσιών στον τουριστικό τομέα

* Άξονας 4 : Νέες τεχνολογίες

Δράση 4.1 Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για την δημιουργία έξυπνων συστημάτων προώθησης τουριστικών (e-tourism) και άλλων προϊόντων μέσω διαδικτύου.

Δράση 4.2 Δημιουργία συστημάτων προγραμμάτων τηλεκπαίδευσης στους τομείς κατάρτισης των σχολών της Δράσης 3.1


Συμφωνία, συναίνεση και συμμετοχή των πολιτών.

Η τεκμηρίωση και η απόφαση υλοποίησης ενός ευρύτατου και πολυσύνθετου προγράμματος δράσεων και έργων που αφορούν το σύνολο της κοινωνίας και θα την δεσμεύσουν την προσεχή 20ετία, απαιτεί την συναίνεση και τη συμμετοχή, εργασιακή και οικονομική, μεγάλων ομάδων πληθυσμού.

Η επισταμένη επεξεργασία των προτάσεων, η συμπλήρωση ή η αφαίρεση έργων και δράσεων εξ αιτίας ιδεών ή γνώσεων, είναι η πρώτη απαραίτητη ενέργεια που πρέπει να γίνει, ώστε να ολοκληρωθεί ένα πακέτο μέτρων και δράσεων που θα είναι εφικτό στην υλοποίηση του, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της εποχής και ενδιαφέρον για την υποστήριξη του από αρχές και φορείς χρηματοδότησης.

Ας μην ξεχνάμε ότι ακριβώς το ίδιο έγινε και στις αρχές του 1980, τότε που υπήρχαν άλλες ανάγκες και που μέσα σε μια δεκαετία η πόλη άλλαξε και ο Δήμος της Κω έγινε πανελλαδικά πρωτοπόρος.

Με την πρόταση που καταθέτουμε ξεκινά μια προσπάθεια, με συγκεκριμένους άξονες και στόχους για τον νέο Δήμο, πάνω στους οποίους θα πρέπει να δουλέψουν οι επιτροπές και οι ομάδες εργασίας, αλλά και μεμονωμένοι πολίτες που θα ήθελαν να καταθέσουν τις απόψεις και τις γνώσεις τους.

Οι εργασίες και ο διάλογος που ξεκινά από σήμερα θα κρατήσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο θα προσδιοριστούν με ακρίβεια οι στόχοι και οι δράσεις, ώστε αμέσως μετά να ξεκινήσει η θεσμική, εργασιακή και οικονομική τεκμηρίωση τους και η οργανωτική πρόταση του νέου Δήμου προς αυτές τις κατευθύνσεις.